Polski pilotaż - koncepcja grywalizacji procesów deliberatywnych i zaangażowanie partnerów w projekt

Punktem wyjścia dla podstawy metodologicznej samego procesu deliberatywnego w ramach polskiego pilotażu było wykorzystanie koncepcji gier i zabaw. Gry i zabawy służą stworzeniu nowych ram dla deliberacji oraz mogą być wykorzystywane w partycypacyjnych interwencjach społecznych. Rozróżnienie między nimi uwzględnia różne aspekty proceduralne i wpływa na wynik (Przybylska, Bucholc, Mazur 2022). Pierwsza z nich - metoda gry - zakłada budowanie na istniejącej wiedzy o problemie i wybieranie między alternatywnymi rozwiązaniami. Druga - metoda zabawy - jest bardziej otwarta i eksploracyjna w punkcie wejścia. Oba mają pewne zalety i wady, które przeważają nad sobą w zależności od problemu i kontekstu. 

Wykorzystane ramy procesu miały posłużyć przeprowadzeniu procesu deliberatywnego skupionego na potrzebach i sytuacji, w szczególności w odniesieniu do instytucji publicznych społeczności uchodźców ukraińskich, którzy przybyli do Polski po wybuchu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Władze krajowe i lokalne nie były przygotowane na taką sytuację. Procedury i zasoby nie były w pełni dostosowane do fali potrzeb i zmian, która musiała zajść w nowych realiach społecznych. Chcieliśmy zaprosić uchodźców do partycypacyjnego procesu refleksji nad poprawą procedur, które dotyczą ich sytuacji.

W pierwszej kolejności dokonaliśmy przeglądu literatury naukowej oraz raportów organizacji pozarządowych na temat sytuacji uchodźców z Ukrainy w Polsce. W następnym kroku projektu zaprosiliśmy instytucje publiczne oraz organizacje pozarządowe z Przemyśla i Warszawy, które zajmują się działaniami pomocowymi względem społeczności ukraińskich uchodźców do urefleksyjnienie bieżących ograniczeń instytucjonalno-prawnych dla tej grupy. Następnie stworzyliśmy ankietę na temat najważniejszych tematów związanych z wyzwaniami, z którymi instytucjonalnie mierzą się osoby ze statusem uchodźczym z Ukrainy. Organizacje i instytucje, które uczestniczyły w naszych spotkaniach, wsparły nas w przeprowadzeniu ankiety wśród organizacji pomocowych z całej Polski. 

Od początku projektu wiedzieliśmy, że będzie w nim uczestniczyła grupa 28 osób z dwóch społeczności ukraińskich - w Przemyślu oraz w Warszawie. Dlatego wiedzieliśmy, że będziemy chcieli współpracować przy naszych działaniach z organizacjami lub instytucjami, które mogą pomóc naszym działaniom w tych dwóch miastach. Z tego powodu nawiązaliśmy stałą współpracę ze Związkiem Ukraińców w Polsce oraz Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie, które, odpowiednio, prowadzą działania pomocowe z pozycji organizacji pozarządowej oraz miejskiej instytucji. Otrzymaliśmy także wsparcie od Urzędu Miasta w Przemyślu. Na późniejszym etapie do projektu została włączona firma Game Changers Academy, która pomogła stworzyć ramy gier i zabaw dla grupy uczestniczącej w procesie. 

Podziękowania dla Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie, Związku Ukraińców w Polsce - Oddział w Przemyślu, Fundacji Inicjatywa Dom Otwarty, Konsorcjum Migracyjnego/Save the Children, Fundacji W Stronę Dialogu, Fundacji Feminoteka, Fundacji Polskie Forum Migracyjne za przekazanie ich perspektywy na najważniejsze problemy osób uciekających przed wojną w Ukrainie.